Latar belakang
- Dikenali dengan tiga nama iaitu Samad Al - Jawi Al - Falimbani, Abdul Samad bin Abdullah Al - Jawi, dan Sayyid Abdul Al - Samad bin Abdul Rahman Al- Jawi.
- Dilahirkan pada 1704 Masihi bersamaan dengan 1116 H di Palembang, Indonesia.
- Berasal daripada keturunan Arab sebelah bapa iaitu Syed Abdul Jalil bin Syeikh Abdul Wahab bin Syeikh Ahmad Al - Mahdani.
- Ayah beliau merupakan seorang ulama yang berasal dari Yaman dan seterusnya dilantik menjadi Mufti Kedah pada awal abad ke-18.
Pendidikan
- Mendapat pendidikan asas daripada bapanya sendiri di Kedah.
- Bapanya menghantar beliau mengaji ilmu pondok di Pattani, Thailand. Antara gurunya di Pattani ialah Syeikh Abdur Rahman bin Abdul Mubin Pauk Bok.
- Beliau mempelajari ilmu sufi daripada Syeikh Muhammad bin Samman di samping mendalami kitab - kitab Tasawwuf.
- Beliau mendalami bidang Tasawwuf dengan mempelajari ilmu itu daripada Syeikh Abdul Rauf Singkel dan Syamsuddin Al - Sumaterani yang kedua - duanya berasal dari Acheh.
- Kemudian, bapanya menghantar beliau ke Tanah Arab dan Madinah untuk mendalami ilmu agama Islam.
- Antara teman seperguruan beliau sewaktu menuntut ilmu Adi Mekah ialah Muhammad Arsyad Al - Banjari, Abdul Wahab Bugis, dan Daud Al - Fatani yang kesemuanya menjadi ulama Nusantara yang terkenal.
Antara karya yang dihasilkan oleh beliau
- Zuhrah Al - Murid Fi Bayan Kalimah Al - Tauhid
- Hidayah Al - Salikin Fi Suluk Maslak Al - Muttaqin
- Sayr Al - Salikin Ila Ibadat Rabb Al - Alamin
- Tuhfat Al - Raghibin Fi Bayan Haqiqat Iman Al - Mukminin
- Al - Urwah Al - Wusqa Wa Silsilah Ulil - Ittiqa'
- Ratib' Abdul Samad
- Zad Al - Muttqin Fi Tauhid Rabb Al - 'Alamin
Peranan dan Sumbangan
- Banyak menyeru umat Islam agar berjihad melawan penjajah Eropah yang menjajah Nusantara pada ketika itu.
- Menyebarkan ajran Sufisme.
- Bergerak aktif menyelesaikan dua perkara pokok di Nusantara iaitu dakwah Islamiah dan Kolonialisme Barat.
- Memberi peringatan kepada masyarakat agar tidak terjebak dengan ajaran - ajaran Tasawuf.
- Beliau menghasilkan kitab Nasihah Al - Muslimi Wa Tazkirah Al - Mu'min Fi Fadail Jihad Fi Sabilillah demi meniupkan semangat jihad kepada umat Islam di seluruh dunia bagi menentang kolonial Barat.
- Pernah terlibat dalam peperangan Pattani dan Kedah dalam menentang Siam pada tahun 1832.
- Syeikh Daud Fattani dan Syeikh Abdul Samad Al - Falimbani balik dari Makkah untuk menyertai peperangan tersebut.
- Beliau dilantik menjadi panglima perang dan syahid dalam peperangan tersebut.
- Beliau telah ditangkap dan disula oleh tentera Siam dan kepalanya telah dipancung dan dibawa ke Bangkok untuk dipersembahkan kepada Raja sebagai bukti kematiannya.
- Pengkaji sejarah menemui kuburnya di Mukim Jenung, Chanaa, Thailand iaitu berhampiran dengan Pondok Bantrap.
Pemikiran Abdul Samad Al - Falimbani
- Abdul Samad lebih cenderung pada disiplin fardhu ain iaitu bidang Tasawwuf.
- Dua karyanya yang terkenal dalam bidang Tasawwuf ialah Hidayah Al - Salikin dan Sayr Al - Salikin
- Transformasi pendekatan Tasawwuf Syeikh Al- Falimbani lebih menekankan hal - hal berkaitan penyucian fikiran dan perilaku sosial.
- Beliau turut memberi penekanan berkaitan aspek syariat dan tasawwuf sebagai salah satu maqam ( tempat ) tertinggi dan hala tuju seorang sufi.
MUNSYI ABDULLAH
Latar belakang
- Nama sebenar beliau ialah Abdullah bin Abdul Kadir
- Beliau dilahirkan pada 1796 Masihi di Melaka.
- Abdullah mempunyai empat orang adik - beradik
- Beliau berketurunan Arab dan India
- Munsyi Abdullah berkebolehan menguasai banyak bahasa seperti Arab, Tamil, Hindustani, Inggeris, dan Melayu.
- Antara jawatan yang pernah dipegang seperti penulis, penterjemah buku dan guru.
- Mula bekerja dengan bapanya iaitu menolong menyalin dokumen - dokumen penting.
- Mengajar bahasa Ibunda kepada askar - askar India dan British
- Bekerja sebagai seorang pentafsir dan jurutulis kepada Sir Stamford Raffles
- Kecekapan beliau bertutur dan reputasi sebagai seorang guru telah melayakkan beliau untuk mendapat nama "Munsyi Abdullah" yang diberi oleh Tuan Raffles.
Sumbangan dan peranan
- Dilantik sebagai jurutulis dan penterjemah ketika Stamford Raffles membuat lawatan ke Melaka kali ketiga.
- Bekerja di kediaman Raffles, Bandar Hilir, Melaka sebagai jurutulis
- Ketika usianya 27 tahun, Abdullah telah mengajar Bahasa Melayu kepada Paderi Milne.
- Selain menjadi guru kepada orang Inggeris, Abdullah turut mencetak buku dan risalah.
- Percetakan lebih giat dilakukan selepas peralatan percetakan seperti pengecap buku dan surat serta pembentuk huruf - huruf Jawi dibawa masuk.
- Abdullah telah menggunakan peralatan baru untuk membuat huruf - huruf mengaturnya, dan mencetak buku serta surat.
- Dengan bantuan Abdullah, Aglo-Chinese College ( ACC ) telah mengeluarkan terjemahan buku matematik untuk anak - anak Melayu.
Karya Munsyi Abdullah
- Syair Singapura Terbakar ( 1847 )
- Hikayat Kalilah Wa Daminah ( terjemahan Tamil, 1835 )
- Kitab Adat Segala Raja - raja Melayu dalam Segala Negeri (1837)
- Dawai - Kulub (1838)
- Kisah Pelayaran Abdullah ke Kelantan ( 1838)
- Hikayat Abdullah ( 1849 )
- Kisah Pelayaran Abdullah ke Jeddah ( 1854 )
- Kisah Pelayaran Abdullah bin Abdul Kadir Munsyi dari Singapura sampai ke Kelantan (1838)
- Kisah Pelayaran Abdullah bin Abdul Kadir Munsti dari Singapura sampai ke Makkah (1858-9)
- Syair Singapura Terbakar (1843)
- Syair Kampung Gelam Terbakar ( 1847 )
- Malay Poem on Year's Day ( 1848 )
- Ceretera Kapal Asap ( 1843 )
- Ceretera Haji Sabar Ali ( 1851 )
- Bahwa Ini Hikayat Binatang ( 1846 )
Pemikiran Munsyi Abdullah
- Kebanyakan hasil penulisan yang ditulis oleh Abdullah adalah berdasarkan pengalaman hidup yang pernah dilaluinya dan hal - hal realiti.
- Dua karya agungnya yang hebat iaitu Hikayat Abdullah dan Kisah Pelayaran Abdullah ke Kelantan.
- Hikayat Abdullah merupakan kisah riwayat hidup beliau. Beliau sangat dikenali dengan hasil karya tersebut.
RUMUSAN
Kedua - dua tokoh ini memainkan peranan yang sangat besar dalam menyebarkan ilmu pengetahuan. Sumbangan mereka bukan sahaja pada dakwah lisan sahaja, malah mereka juga telah menghasilkan karya - karya yang bermanfaat dan dapat digunakan oleh masyarakat sebagai rujukan sehingga ke hari ini.
Rujukan :
Ghazali Dunia. (pnys). (1992). Sastera Melayu Lama. Prosa dan Puisi. Kuala Lumpur : Penerbit Fajar Bakti Sdn. Bhd.
Siti Hawa Hj. Salleh. (1997). Kesusasteraan Melayu Abad Kesembilan Belas. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka.
Syeikh Abdul Shamad Al - Falimbani. (2008). Hidayatus Salikin. Johor Darul Takzim : Perniagaan Jahabersa.
Hamzah Hamdani (2007). Hikayat Abdullah. Batu Caves, Selangor : PTS Publications & Distributors.
No comments:
Post a Comment